نقش تلویزیون در ارتقای فرهنگ زیست محیطی مردم(بررسی دیدگاه های متخصصان ارتباطات و محیط زیست)

نقش مهم رسانه های جمعی در فراگرد اجتماعی،اقتصادی و سیاسی بستگی به نوع برداشت از نظام ارتباطی دارد.در واقع،ما باید از یک سو به شناخت علمی و دقیقی از عنصر رسانه ها، کارکرد آنها و آثار گوناگونی که در جامعه بر جای می گذارند،دست یابیم و از سوی دیگر با توجه به اینکه در مطالعات ارتباطات و توسعه مقوله محیط زیست در جهان صنعتی موضوعیت و محوریت یافته و به یکی از موُلفه های اصلی توسعه پایدار تبدیل گردیده است، آنچه در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است،بررسی وضعیت فعلی و همچنین قابلیت تلویزیون در توجه به موضوع محیط زیست و رواج فرهنگ زیست محیطی در جهت ارتقای سطح آگاهی مردم است.دلیل انتخاب این رسانه ، همه گیری ، نفوذ، گستردگی مخاطبان ،امکانات بالقوه و دامنه تأثیرگذاری تلویزیون است که می تواند فرهنگ محیط زیست را بین مردم رواج دهدو اولویت بخشد. این پژوهش میزان تأثیرگذاری و قابلیت تلویزیون را از منظر متخصصان در حوزه محیط زیست و رسانه بررسی کرده و بعد آنرا با دیدگاه کارشناسان و دست اندرکاران محیط زیست در تلویزیون مورد مقایسه قرار داده است.از جمله هدف های این پژوهش رسیدن به راهکارها و ایده هایی است که می تواند رسانه تلویزیون را در رسیدن به رواج فرهنگ زیست محیطی در بین مردم یاری دهد. چارچوب نظری این پژوهش نظریه های" نشر نوآوری ها"،" برجسته سازی" و "کاشت "می باشد.در جهت رسیدن به اهداف این پژوهش از روش دلفی،پیمایش و کیو استفاده گردید. این پژوهش نشان داد که رسانه ها ی جمعی به عنوان مهم ترین منبع اطلاعات محسوب شده و باگستره وسیع مخاطبان خود،ابزار کلیدی درامرآموزش و آگاهی افکار عمومی و آماده ساختن آنها در مواجهه با چالش های زیست محیطی درقرون آینده و عمومی کردن فرهنگ محیط زیست به شمار می آیند.رسانه ها،ضمن برجسته سازی مسائل محیط زیستی و آگاهی بخشی درباره خطراتی که متوجه محیط زیست است ،بااعلام سیاستها،اقدامات و وعده های دولت؛درافزایش پاسخگویی تصمیم گیران سیاسی ودولتمردان به مسائل زیست محیطی موثر است.این درحالیست که کمتر شاهد اطلاع رسانی محیط زیست از سوی تلویزیون بوده ایم و رسانه ملی که باید بیشترین نقش را در این امر داشته باشد،کمترین توجه را نسبت به محیط زیست دارد.پس اطلاع رسانی رسانه درباره تخریب محیط زیست ،ضمن اینکه منبعی مهم برای سیاست گذاران است می تواند منبعی مهم برای عامه مردم باشد تادرکنار سیاست مداران برای کاستن از این خطرات چاره اندیشی کنند. پاسخگویان در این مهم نیز اشتراک نظر دارند که به طور قطع مهمترین عاملی که در حفظ و حراست از محیط زیست می تواند نقش اول و اساسی را ایفا کند، بسیج و تحریک انگیزه های مردمی است و چه انگیزه ای بالاتر از این آگاهی و شناخت برای عموم که بقای آنها بسته به محیط زیست سالم است.و این رسانه ها و بخصوص تلویزیون هستند که توانایی ایجاد این انگیزه در بین مردم در سطح وسیع را دارند. کلید واژه: آموزش،افکارعمومی، تلویزیون، رسانه، فرهنگ، متخصصان ارتباطی، متخصصان محیط زیست، محیط زیست